بازی خطرناک آمریکا با امنیت شرق آسیا

تهران- ایرنا- سفر جنجالی ۱۱ مرداد ماه رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان به عنوان اقدامی در جهت نقض حاکمیت و تمامیت ارضی چین، بدون توجه به هشدارهای پکن انجام شد و حالا طبق آنچه مقامات دولتی و نظامی پکن هشدار داده بودند، واشنگتن مسئول هرگونه تبعات مستقیم و غیرمستقیم این سفر در منطقه شناخته خواهد شد.

یک روز پس از آنکه پلوسی پلوسی ۸۲ ساله،در اقدامی تحریک‌آمیز وارد تایوان شد، این منطقه با تنش هایی روبرو شد که به زعم چین تمام تبعات آن به آمریکا باز می‌گردد.

به استناد گزارشهای خبری، پس از ورود پلوسی به تایوان، چین بزرگ‌ترین رزمایش نظامی خود را در تنگه تایوان برگزار و در نزدیکی این جزیره چند موشک شلیک کرد. بنابر اعلام تلویزیون چین، این رزمایش بزرگترین رزمایش تاریخ این کشور در نزدیکی تایوان به شمار می‌آید که از گلوله‌های واقعی در آن استفاده شد.

ارتش چین همچنین اعلام کرده است شلیک چندین موشک متعارف در آب‌های نزدیک تایوان به عنوان بخشی از برنامه این رزمایش که تا ظهر روز یکشنبه (۱۶ مرداد) است.

به باور کارشناسان روابط بین الملل، رزمایش نظامی پکن که تنش‌ها را در منطقه به بالاترین حد خود طی ربع قرن اخیر رسانده همچنین با استقرار جت‌ها و کشتی‌های جنگی در آب‌های اطراف تایوان همراه شده است. این مساله بیم یک تهاجم نظامی از سوی چین را بیش از پیش افزایش داده است.

رزمایشی فراتر از تمرین نظامی

کارشناسان بر این باورند این رزمایش در واقع جدی‌ترین واکنش چین به سفر یک روزه رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان است که پکن آنرا بخشی از قلمرو حاکمیت و یکی از استان‌های خود می‌داند.

به باور پکن، ابتکار عمل پلوسی یک اقدام تحریک آمیز به نوعی حمایت از حامیان استقلال تایوان و نادیده گرفتن وعده ایالات متحده مبنی بر عدم روابط رسمی با این جزیره به شمار می‌آید.

سخنگوی ارتش چین دقایقی پس از آغاز این رزمایش که رسما ظهر پنجشنبه آغاز (۱۳ مرداد) آغاز شد، گفت: این مانورها شامل «شلیک موشک ‌های متعارف» در آب‌های سواحل شرقی تایوان بوده است.

وی در این خصوص تصریح کرد: «همه موشک‌ها با دقت به اهداف تعیین شده اصابت کرده و قابلیت‌های حمله دقیق و ممانعت از دسترسی را به خوبی مورد آزمایش قرار دادند».

وزارت دفاع تایوان ضمن محکوم کردن «اقدامات غیرمنطقی پکن که صلح منطقه‌ای را تضعیف می‌کند» تأیید کرد که ارتش چین ۱۱ موشک بالستیک از نوع دانگ فنگ را به سوی آب‌های شمال، جنوب و شرق جزیره شلیک کرده است.

به گزارش خبرگزاری رسمی چین، شینهوا، این رزمایش با هدف شبیه سازی «محاصره» جزیره انجام شده و شامل «حمله به اهدافی در دریا و زمین و نیز کنترل حریم هوایی منطقه است.»

از دیگر سو به دنبال برگزاری رزمایش چین در اطراف تایوان که از یک سو توسط دولت های خارجی محکوم و از سوی برخی دیگر مورد حمایت قرار گرفته است، تنش‌ها میان دو کشور در حال تشدید است و تایوان اعلام کرده برای جنگ احتمالی آماده است.

به گزارش رادیو بین المللی فرانسه به نقل از وزارت دفاع تایوان از عبور هواپیماها و کشتی‌های جنگی چین از «خط میانه» تنگه تایوان خبر داد و در همین راستا وزیر دفاع تایوان تصریح کرد که ارتش تایوان آماده جنگ است اما به دنبال جنگ نیست.

به گفته وزیر دفاع تایوان، ۲۷ جنگنده چینی وارد منطقه دفاع هوایی تایوان شده اند و ۲۲ فروند از این جنگنده ها از خط میانی تنگه فورموسی عبور کرده اند.

وزارت دفاع چین پیشتر در بیانیه‌ای اعلام کرده بود که پکن در واکنش به سفر پلوسی به تایوان، مجموعه‌ای از «رزمایش‌های نظامی هدفمند» را آغاز خواهد کرد.

وزارت خارجه دولت خودخوانده تایوان نیز در بیانیه‌ای مدعی شده است چین با شلیک موشک به آبهای نزدیک این جزیره در ساعات اولیه روز از کره شمالی «تقلید» کرده است. این وزارتخانه همزمان با افزایش تنش‌ها، از پکن خواست خویشتنداری کند و تاکید کرد که ارتش به تقویت سطح هوشیاری خود ادامه خواهد داد و به «وضعیت دشمن» واکنش مناسب نشان خواهد داد.

رزمایش نظامی چین از سوی واشنگتن محکوم و از سوی مسکو حمایت شده است؛ «دیمتری پسکوف» سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز با حمایت از رزمایش پکن در اطراف تایوان که در واکنش به بی‌توجهی آمریکا به هشدارها درباره سفر نانسی پلوسی برگزار می‌شود، گفت: چین حق دارد رزمایش در اطراف تایوان برگزار کند.

امارات متحده عربی بدون نام بردن از رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، با ابراز حمایت از «اصل چین واحد» نسبت به تاثیرهای بی ثبات کننده «هر گونه دیدار تحریک آمیز» از تایوان ابراز نگرانی کرد.

وزارت امور خارجه و همکاری های بین المللی امارات در ادامه بر حمایت این کشور از حاکمیت و تمامیت سرزمینی چین و اهمیت احترام به اصل چین واحد تاکید کرد و خواستار پایبندی به قطعنامه های مرتبط سازمان ملل متحد شد.

سخنگوی سازمان ملل اعلام کرد که آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل رزمایش چین در نزدیکی تایوان را با نگرانی دنبال می‌کند.

اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا (آسه‌آن) نیز هشدار داد تنش بین چین و آمریکا بر سر تایوان می‌تواند به «درگیری‌های آشکار و پیامدهای غیر قابل پیش‌بینی میان قدرت‌های بزرگ منجر شود».

نمایندگان آسه‌آن در نشست روز پنج شنبه (۱۳ مرداد) ضمن ابراز نگرانی خود از «نوسان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای»، از کشورهای درگیر خواستند از «اقدامات تحریک آمیز» خودداری کنند و «حداکثر اعتدال» را رعایت کنند. آن‌ها همچنین پیشنهاد کردند تا «نقش سازنده‌ای در تسهیل گفت‌وگوهای صلح‌آمیز بین همه طرف‌ها ایفا کنند.

قطع همکاری چین با آمریکا

از دیگر سو، چین در اعتراض به این اقدام، سفیر ایالات متحده در پکن را احضار و همچنین واردات محصولات کشاورزی از تایوان را به حال تعلیق در آورده است.

وزارت خارجه چین نیز در بیانیه‌ای متقابل اعلام کرد: به خاطر اقدام های تحریک‌آمیز نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، دولت چین تصمیم گرفته تا پلوسی و اقوام نزدیکش را تحریم کند.

پکن در این بیانیه، اقدام پلوسی در بازدید از تایوان را نقض اصل «چین واحد» دانست و تاکید کرد : اقدام پلوسی دخالت در امور داخلی چین و تمامیت ارضی این کشور است و صلح و ثبات در منطقه تنگه تایوان را به خطر می‌اندازد.

وزارت خارجه چین همچنین اعلام کرد که پکن دیدارهای آتی بین وزیران دفاع چین و آمریکا را لغو کرده و به همکاری در حوزه ایمنی دریایی با واشنگتن پایان می‌دهد.

این بیانیه از لغو موقت همکاری با آمریکا در حوزه‌های بازگرداندن مهاجران غیرقانونی، همکاری قضایی، جنایات فراملی و تغییرات آب‌وهوایی خبر داده است.

به گزارش ایرنا، رزمایش چین در نزدیک تایوان در حالی ادامه دارد که نخست وزیر ژاپن خواستار توقف شلیک موشک در این رزمایش شده است و رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز در تازه ترین اظهارات خود اعلام کرد که پکن نمی‌تواند تایوان را منزوی کند.

از دیگر سو، ایالات متحده و وزرای خارجه گروه ۷ به چین هشدار داده‌اند که از سفر پلوسی به عنوان بهانه‌ای برای اقدام نظامی علیه تایوان استفاده نکند. با این حال برخی در آمریکا از اقدام پلوسی برای سفر به تایوان، آن‌هم در این مقطع زمانی انتقاد کرده‌اند.

 روزنامه نیویورک تایمز در شماره روز چهارشنبه  (۱۲ مرداد) خود با نامناسب خواندن این سفر تاکید کرده که چنین اقداماتی آن‌هم در شرایطی که واشنگتن با مسکو وارد یک جنگ غیرمستقیم شده است تنها باعث نزدیک‌تر شدن چین به روسیه می‌شود و همچنین بهانه بیشتری دست پکن می‌دهد تا اقدام نظامی علیه تایوان انجام دهد.

بروز ناآرامی در منطقه

دولت ژاپن روز پنجشنبه (۱۳ مرداد) اعلام کرد پنج موشک بالستیکی که چین در رزمایش خود در اطراف تایوان پرتاب کرده، در منطقه ویژه اقتصادی ژاپن فرود آمده است.

به گزارش ایرنا، خبرگزاری کیودوی ژاپن ضمن اعلام این مطلب افزود، این اولین بار است که موشک های بالستیک چین در این منطقه فرود آمده است.

به گفته دولت توکیو، موشک ها در منطقه آموزشی تعیین شده توسط چین در جنوب غربی جزیره «هاتروما» (Hateruma) در استان جنوبی اوکیناوا سقوط کردند.

دولت ژاپن از پکن خواسته است فورا رزمایش خود را متوقف کند.

از دیگر سو، رسانه های محلی سئول نیز گزارش دادند: شرکت هواپیمایی «کورین ایر» و «آسیانا ایرلاینز» دو شرکت بزرگ هواپیمایی کره جنوبی، به دلیل رزمایش چین در اطراف تایوان، پروازهای خود را به این کشور متوقف کرده اند.

رویترز به نقل از خبرگزاری «نیوزوان» و دیگر رسانه های محلی کره جنوبی گزارش داد: شرکت هواپیمایی کورین ایر پروازهایش از شهر «اینچئون/ Incheon» به تایوان را در روزهای جمعه  و شنبه (۱۴ و ۱۵ مرداد ماه جاری) لغو کرده است.

بر اساس این گزارش، شرکت آسیانا ایرلاینز نیز پرواز مستقیم به تایوان را لغو کرد و اوضاع را تحت نظر خواهد داشت.

بنابر ادعای مقام‌های تایوان، این رزمایش قوانین سازمان ملل را نقض می‌کند و حمله به حریم سرزمینی تایوان و چالشی مستقیم برای حمل‌ونقل آزاد هوایی و دریایی است..

همچنین این رزمایش سبب بسته شدن فضای دریایی و هوایی در شش منطقه اطراف تایوان شده است که یکی از آن‌ها در حدود ۲۰ کیلومتری ساحل کائوسیونگ، شهر اصلی در جنوب این جزیره قرار داد.

به گفته رسانه‌های تایوانی، رزمایش‌ چین ۱۸ مسیر هوایی بین‌المللی در این جزیره را تحت تاثیر قرار داده و بیش از ۹۰۰ پرواز مجبور به تغییر مسیر خود شده‌اند.

در بیان چرایی تشدید تنش‌ها در منطقه به نظر می‌رسد، آمریکا اهداف پنهانی را در سفر پرحاشیه پلوسی به تایوان دنبال می‌کند.

بنظر می‌رسد هدف اصلی امریکا از این سفر جابجا کردن زمین بازی از «میدان ژئواکونومیک » به «میدان ژئوپلتیک‌» است و برای نیل به این هدف تمایل دارد با هدف به چالش کشیدن پکن، در مرزهای چین تنش ایجاد کند و به نحوی این کشور را وارد این میدان بازی کند.

از دیگر سو، نظر به سبب حجم بالای مبادلات تجاری میان دو طرف بروز جنگ بین آمریکا و چین دور از ذهن است زیرا دنیای سیاست بر اساس منافع ملی است و این گزینه  هنوز روی میز نیست.

اگر چه در در روزهایی آینده می‌توان شاهد افزایش تنش میان دو کشور آمریکا و چین در ابعاد مختلف بود، اما بی‌شک این بحرانها سطحی و مقطعی است و عملا تاثیری بر رو روابط دو کشور نخواهد گذاشت.

وب گردی